Hendrik Antoon Lorentz, 18 Temmuz 1853’te Hollanda’nın Arherm kentinde, kreş sahibi Gerrit Frederik Lorentz ve eşi nee Geertruida van Ginkel’in oğlu olarak dünyaya geldi. Dört yaşındayken annesi öldü ve 1862’de babası Luberta Hupkes’le evlendi.
1866’da Arnhem’de ilk lise açıldığında, Hendrik Lorentz yetenekli bir öğrenci olarak 3. formda yer almaya hazırdı. 1870’te Leyden Üniversitesi’ne girdi. 1871 yılında matematik ve fizikten lisans diplomasını aldı. Mezun olduktan sonra 1872’de Arnherm’e dönerek bir gece okulu öğretmeni oldu. Bu sırada aynı zamanda ışığın yansıması ve kırılması üzerine doktora tezi hazırlıyordu. 1875’te 22 yaşındayken doktora diplomasını aldı ve sadece üç yıl sonra Leyden’da Teorik Fizik Başkanlığı görevine getirildi.
1912’den itibaren Haarlem’de Teyler’s Physical Cabinet’te idareci ve the “Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen’”de sekreter olarak görev yapmayı kabul ettiğinde, Leyden’da extraordinary profesör olarak hayatının geri kalanında ünlü Pazartesi sabahı derslerini vermeye devam etti.
Lorentz, bilimsel çalışmalarının başlangıcından beri James Clerk Maxwell’in elektrik ve ışık teorisini genişletmeyi görev olarak benimsedi. Zaten doktora tezinde, ışığın yansıma ve kırılma olgularını, o zamanlar oldukça yeni olan bu bakış açısıyla ele aldı.
Optik ve elektrik alanındaki temel çalışmaları, madde doğasının çağdaş kavramlarında devrim yaptı. 1878’de bir ortamdaki ışık hızı ile yoğunluğu ve bileşimi arasındaki ilişki üzerine bir makale yayınladı. Elde edilen formül, Danimarkalı fizikçi Lorenz tarafından hemen hemen eş zamanlı olarak önerildi, bu nedenle Lorenz-Lorentz formülü olarak bilinir hale geldi.
Lorentz ayrıca, hareket eden cisimlerin olgularının incelenmesine de katkıda bulundu. Işık sapması ve bununla bağlantılı olarak ortaya çıkan sorunlar konusu üzerine kapsamlı bir tezde, A.J. Fresnel’in tüm cisimlere kolayca nüfuz eden taşınamaz bir eter varlığının hipotezini takip etti. Bu varsayım, hareket eden cisimlerin elektriksel ve optik olgularının genel bir teorisinin temelini oluşturdu. Lorentz, elektron kavramını getirdiğinden beri; onun küçücük, elektrik yüklü parçacığının düşünülebilir maddedeki elektromanyetik olgu sırasında bir rol oynağı görüşü, moleküler teoriyi elektrik teorisine uygulamayı ve hareket eden, saydam cisimlerin içinden geçen ışık dalgalarının davranışını açıklamayı mümkün kıldı. Lorentz Dönüşümü (1904), yükler arasındaki elektromanyetik kuvvetlerin, hareketli cisimlerin boyutlarında bir miktar küçülme meydana getiren hareketlerinden dolayı hafif değişiklikler yapması gerçeğine dayanır. Bu, dünyanın etere göre izafi hareketinin belirgin yokluğunu yeterince açıklamakla kalmaz, aynı zamanda, Einstein’in görelilik teorisinin yolunu açar.
Lorentz’in, teorik fizikçiler tarafından, önceki kuşakların tamamlamadığı şeyleri tamamlayan ve kuantum teorisine dayanan yeni fikirlerin verimli bir şekilde hazırlanması için zemin hazırlayan, dünyanın yol gösterici ruhu olarak görüldüğü söylenebilir.
1919’da hidrolik mühendisliğinde tüm zamanların en büyük eserlerinden biri olan, Hollanda’daki Zuyderzee’nin ıslah edilmesi sırasında ve sonrasında beklenen deniz suyunun hareketlerini incelemek üzere Komite Başkanlığına getirildi. Sekiz yıllık öncü çalışmalarının sonucu olan teorik hesaplamaları, gerçek uygulamada en çarpıcı biçimde teyit edildi ve o zamandan beri hidrolik bilimi için kalıcı değer taşıdı.
Ölümüne kadar bütün Solvay Kongrelerinin başkanlığını yaptı ve 1923’te Milletler Cemiyeti’nin “Uluslararası Fikri İşbirliği Komitesi” üyeliğine seçildi. Dünyanın en seçkin bilim insanlarının sadece yedisinden oluşan bu komitede, 1925 yılında başkan oldu.
1881’de Lorentz, Aletta Catharina Kaiser ile evlendi. Bu evlilikten iki kızı ve bir oğlu oldu.
Lorentz, 4 Şubat 1928 tarihinde New York Harlem’de öldü.
Referans:
Hendrik A. Lorentz – Biographical. (2017). Nobelprize.org. Retrieved from https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1902/lorentz-bio.html
Ana Görsel Kaynak: https://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=92172637
