Büyük Hadron Hızlandırıcısı CERN kurulduğundan beri çok popüler hale geldi. The Big Bang Theory gibi televizyon programlarına ; Melekler ve Şeytanlar gibi kitap ve filmlere konu oldu.
Bu kadar popüler olmalarına rağmen parçacık hızlandırıcıları hakkında bilinmeyen bir çok gizem vardır. Sizlere parçacık hızlandırıcılar hakkında bilinmeyen 6 gerçekten bahsetmek istiyoruz.
1-Dünyada 30,000 ‘den fazla parçacık hızlandırıcı vardır .
Dünyada farklı yerlerde bir çok farklı alanda kullanılan parçacık hızlandırıcılar vardır. Parçacık hızlandırıcılar parçacık fiziğinde kullanılması ile ünlü olabilirler , fakat birçok farklı alanda da yaygın olarak kullanılmaktadırlar. Bunlar : kanserle savaşmak için tümör yok eden ışın demetleri oluşturmak; yemekten bulaşan hastalıkları önlemek için bakterileri yok etmek; yeni materyaller geliştirilmesine yardımcı olmak ve bilim insanlarına daha fazla yakıt tasarrufu sağlayan araçlar yapmasında yardımcı olmak.
2- Dünyanın en uzun binalarından biri, bir parçacık hızlandırıcı için inşaat edildi.
Lineer hızlandırıcılar , parçacıkları düzgün bir çizgide hızlandırmak için tasarlanmışlardır. Parçacık hızlandırıcı ne kadar uzun olursa , parçacıklar o kadar büyük enerjilere sahip olur. San Francisco da yer alan SLAC ulusal hızlandırıcı laboratuvarı gezegenimizdeki en büyük lineer hızlandırıcıdır. Bu hızlandırıcının üzerinde yer alan bina dünyadaki en uzun modern binalardan biridir. Uzunluğu 3.22 km’den biraz daha azdır.
3- Stephen Hawking ‘e göre Parçacık hızlandırıcılar , zaman makinesine en yakın makinelerdir.
Stephen Hawking 2010 yılında bir İngiliz gazetesine verdiği röportajda ,zamanda yolculuğun mümkün olabileceğini açıklamıştı . Buna göre tek ihtiyacımız olan şey; insanları parçacıkları hızlandırdığımız gibi hızlandıracak yeteri kadar büyük bir parçacık hızlandırıcı.
4- İnsan yapımı bir cihazla elde edilen en yüksek sıcaklık bir parçacık hızlandırıcı sayesinde ulaşıldı.
2012 yılında, Bookhaven ulusal laboratuvarında Guinness rekorlar kitabına giren bir sıcaklık elde edildi : 7.2 trilyon fahrenhayt derece.
5- Büyük Hadron Hızlandırıcının içi dış uzay boşluğundan daha soğuktur.
Elektriği dirençsiz iletebilmek için Büyük Hadron Hızlandırıcısı kriyojenik sıcaklıklara soğutulmaktadır. LHC dünyadaki en büyük kriyojenik sisteme sahiptir ve -271.3 C derecede çalışmaktadır . Bu dış uzay boşluğunun sıcaklığı olan 270.5 C dereceden daha soğuktur.
6- Doğa insan yapımı parçacık hızlandırıcılardan çok daha güçlü hızlandırıcılar yapmaktadır.
Dünya üzerinde etkileyici hızlandırıcılar yapabiliriz , fakat iş yüksek enerjiler elde etmeye geldiğinde doğada var olan parçacık hızlandırıcıların yakınına bile varamıyoruz. Şimdiye kadar ölçülen en yüksek kozmik ışın , 300 milyon trilyon elektron volt enerjiye sahip bir protondur.
Kaynak : Symmetry
