Nobel Fizik Ödülü sahipleri listesi

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından 1901'den beri fizik dalında verilmiş bütün ödülleri ve sahiplerini sıralar.

Not : Bu yazı www.wikipedia .org ’dan alınmıştır.

Nobel Fizik ÖdülüAlfred Nobel‘in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, kendisinin ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Stockholm‘de gerçekleştirilen Nobel Ödülleri töreninde, fiziğin çeşitli alanlarında faaliyet gösteren kişilere verilir. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisinin belirlediği beş akademi üyesinin oluşturduğu bir komite tarafından seçilen kazanan kişiler,[1] birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.[2]

1901’den beri verilen Nobel Fizik Ödülü’nde, 1956 ve 1972’de ödülü kazanan John Bardeen, birden fazla kez ödülü kazanan ilk ve tek isim oldu. 1916, 1931, 1934, 1940, 1941 ve 1942 yıllarında ödül verilmezken sekiz kez ise bir yıl gecikmeli olarak takdim edildi. 1917 yılında Nobel Fizik Komitesi, o yıl için ödülün verilebilmesi için gereken kriterleri hiçbir adayın sağlamadığına hükmederek ödül vermedi ancak ertesi yıl ödülün verildiği Charles Barkla, 1917’deki ödülü almış olarak kabul edildi. Aynı durum 1918’deki ödülü 1919’da alan Max Planck, 1921’deki ödülü 1922’de alan Albert Einstein, 1924’teki ödülü 1925’te alan Manne Siegbahn, 1925’teki ödülü 1926’da alan James Franck ile Gustav Hertz, 1928’deki ödülü 1929’da alan Owen Richardson, 1932’deki ödülü 1933’te alan Werner Heisenberg ve son olarak 1943’teki ödülü 1944’te alan Otto Stern tarafından da yaşandı. Günümüzde varlığını sürdürmeyen ülkeler de dahil toplamda 25 ülkeden ödül kazanan olurken ödülü kazanan kişilerin 99’u Amerika Birleşik Devletleri adına bu başarıya ulaşmıştı. 2023 itibarıyla toplamda 224 kişi, bu ödülün sahibi oldu.

Kazananlar

Yıl Resim Kazanan Milleti[a] Gerekçe Kaynak
1901 Wilhelm Röntgen  Almanya “sonrasında kendi adıyla anılan X ışınlarının bulunmasında gösterdiği başarılı çalışmalarından dolayı” [3]
1902 Hendrik Lorentz  Hollanda manyetizmanın radyasyon olgusu üzerindeki etkileri hakkında gösterdikleri başarılı çalışmalarından dolayı” [4]
Pieter Zeeman  Hollanda
1903 Henri Becquerel  Fransa “doğal radyoaktivitenin keşfinden dolayı” [5]
Pierre Curie  Fransa “Profesör Henri Becquerel tarafından keşfedilen radyasyon olgusunun üzerine birlikte gerçekleştirdikleri araştırmalardan dolayı”
Marie Curie  Polonya
1904 John William Strutt  Birleşik Krallık “en önemli gazların yoğunluklarını araştırmasından ve bu çalışmalarla bağlantılı olarak argonun keşfinden dolayı” [6]
1905 Philipp Lenard  Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
 Almanya
katot ışınları üzerine yaptığı çalışmadan dolayı” [7]
1906 J. J. Thomson  Birleşik Krallık “gazlardaki elektrik iletkenliğine dair yaptığı teorik ve deneysel araştırmalarından dolayı” [8]
1907 Albert Michelson  ABD “optik kesinlik aletleri ile bu aletleri kullanarak gerçekleştirdiği spektroskopik ve metrolojik araştırmalarından dolayı” [9]
1908 Gabriel Lippmann  Fransa girişim olgusuna dayanan bir yöntemle fotoğrafik bir şekilde renkleri yeniden üretmeyi başarmasından dolayı” [10]
1909 Guglielmo Marconi  İtalya kablosuz telegrafın geliştirilmesine olan katkılarından dolayı” [11]
Ferdinand Braun  Almanya
1910 Johannes Diderik van der Waals  Hollanda “gaz ve sıvılar için hâl denklemi üzerine çalışmalarından dolayı” [12]
1911 Wilhelm Wien  Almanya ısı radyasyonu kanunları ile ilgili bulgularından dolayı” [13]
1912 Gustaf Dalén  İsveç deniz fenerleri ve şamandıraların aydınlatılmasında kullanılan gaz akümülatörleri ile beraber kullanılan otomatik vanaları keşfinden dolayı” [14]
1913 Heike Kamerlingh Onnes  Hollanda sıvı helyum gibi çeşitli şeyin üretimini mümkün kılan maddelerin düşük sıcaklıklardaki özelliklerine dair yaptığı araştırmalardan dolayı” [15]
1914 Max von Laue  Almanya “X ışınlarının kristaller tarafından kırılmasını keşfetmesinden dolayı” [16]
1915 William Bragg  Birleşik Krallık kristal yapının yapısının, x ışınları yardımıyla analiz etmelerindeki çalışmalarından dolayı” [17]
Lawrence Bragg  Avustralya
 Birleşik Krallık
1916 I. Dünya Savaşı sebebiyle ödül verilmedi
1917[b] Charles Barkla  Birleşik Krallık “kimyasal elementlerdeki karakteristik Röntgen radyasyonunu keşfinden dolayı” [18]
1918[b] Max Planck  Almanya “enerji kuantasını keşfiyle birlikte fiziğe sağladığı ilerlemelerden dolayı” [19]
1919 Johannes Stark  Almanya kanal ışınlarındaki Doppler etkisini ve elektrik alanlarındaki spektrum çizgilerinin ayrılmasını keşfinden dolayı” [20]
1920 Charles Édouard Guillaume   İsviçre çelik-nikel alaşımlarındaki anomallikleri bularak fizikte hassas ölçüm yapılmasına sağladığı katkılarından dolayı” [21]
1921[b] Albert Einstein  Almanya
  İsviçre
“özellikle fotoelektrik etkisi kanununu keşfi olmak üzere teorik fiziğe olan katkılarından dolayı” [22]
1922 Niels Bohr  Danimarka atomların yapısına ve yaydıkları radyosyona dair yaptığı araştırmalardan dolayı” [23]
1923 Robert A. Millikan  ABD “elektrikteki temel yük ile fotoelektrik etki üzerine yaptığı çalışmalardan dolayı” [24]
1924[b] Manne Siegbahn  İsveç “X ışını spektroskopisine dair buluşları ve araştırmalarından dolayı” [25]
1925[b] James Franck  Almanya elektronun atom üzerine olan etkisini yöneten kanunların keşfinden dolayı” [26]
Gustav Hertz  Almanya
1926 Jean Perrin  Fransa “maddenin süreksiz yapısına dair çalışmalarından, özellikle çökelme dengesini keşfinden dolayı” [27]
1927 Arthur Compton  ABD kendi adıyla adlandırılan etkiyi keşfinden dolayı” [28]
Charles Wilson  Birleşik Krallık “elektrik yüklü parçacıkların yollarını, buharı yoğunlaştırarak görülebilir yaptığı yöntemden dolayı”
1928[b] Owen Richardson  Birleşik Krallık termiyonik olguya dair çalışmalarından, özellikle kendi adına adlandırılan kanunun keşfinden dolayı” [29]
1929 Louis de Broglie  Fransa “elektronların dalga özelliğini keşfinden dolayı” [30]
1930 C. V. Raman  Hindistan ışığın saçılması üstüne yaptığı çalışmalarından ve kendi adı verilen etkiyi keşfinden dolayı” [31]
1931 Ödül verilmedi
1932[b] Werner Heisenberg  Almanya “kuantum mekaniğini yaratması ve bu sayede, hidrojenin allotropik türlerinin keşfi gibi birçok dair çalışmaya öncülük etmesinden dolayı” [32]
1933 Erwin Schrödinger  Avusturya atom teorisine dair yeni yaratıcı buluşlarından dolayı” [33]
Paul Dirac  Birleşik Krallık
1934 Ödül verilmedi
1935 James Chadwick  Birleşik Krallık nötronu keşfinden dolayı” [34]
1936 Victor Hess  Avusturya kozmik radyasyonu keşfinden dolayı” [35]
Carl David  ABD pozitronu keşfinden dolayı”
1937 Clinton Davisson  ABD elektronların kristaller tarafından kırınımlarının deneysel olarak keşfinden dolayı” [36]
George Thomson  Birleşik Krallık
1938 Enrico Fermi  İtalya nötron irradyasyonundan dolayı oluşan yeni radyoaktif elementlerin varlıklarının gösterilmesi ve yavaş nötronlar tarafından oluşturulan nükleer reaksiyonların keşfinden dolayı” [37]
1939 Ernest Lawrence  ABD siklotronun keşfi ve geliştirmesi ve bununla elde ettiği sonuçlardan, özellikle de yapay radyoaktif elementler üzerine olan sonuçlardan dolayı” [38]
1940 II. Dünya Savaşı sebebiyle ödül verilmedi
1941
1942
1943[b] Otto Stern  ABD
 Almanya
“moleküler ışın yönteminin gelişimine yaptığı katkılar ve protonun manyetik momentini keşfinden dolayı” [39]
1944 Isidor Isaac Rabi  ABD atom çekirdeğinin manyetik özellikleri kayıt etmek için geliştirdiği rezonans yönteminden dolayı” [40]
1945 Wolfgang Pauli  Avusturya Pauli İlkesi de denilen Dışarlama İlkesi’ni keşfinden dolayı” [41]
1946 Percy Bridgman  ABD “icat ettiği yüksek basınç üretebilen aygıtı ve burada yüksek basınç fiziği alanında dair yaptığı keşiflerden dolayı” [42]
1947 Edward Appleton  Birleşik Krallık üst atmosfer fiziği üzerine yaptığı araştırmalardan, özellikle de daha sonradan Appleton katmanı olarak adlandırılan katmanın keşfinden dolayı” [43]
1948 Patrick Blackett  Birleşik Krallık “Wilson buhar odası yönteminin geliştirmesi ve bunun sayesinde, nükleer fizik ve kozmik radyasyon alanlarındaki keşiflerinden dolayı” [44]
1949 Hideki Yukava  Japonya nükleer kuvvetler üzerine yaptığı teorik çalışmalarına dayanarak mezonların varlığına dair tahmininden dolayı” [45]
1950 C. F. Powell  Birleşik Krallık “nükleer süreçleri incelemek için fotoğrafik bir yöntem geliştirmesi ve bu yöntemi kullanarak mezonlara dair keşiflerinden dolayı” [46]
1951 John Cockcroft  Birleşik Krallık “yapay olarak hızlandırılmış atom parçacıkları kullanılarak atom çekirdeğinin dönüştürülmesindeki öncü çalışmalarından dolayı” [47]
Ernest Walton  İrlanda
1952 Felix Bloch   İsviçre
 ABD
“nükleer manyetik duyarlılık üzerine geliştirdikleri yeni yöntemler ve bu yöntemleri kullanarak yaptıkları keşiflerden dolayı” [48]
Edward Purcell  ABD
1953 Frits Zernike  Hollanda “faz karşıtlığı yönteminin gösterimi, özellikle faz kontrast mikroskobunun icatından dolayı” [49]
1954 Max Born  Batı Almanya “kuantum mekaniği üzerine yaptığı temel araştırmalar, özellikle de dalga fonksiyonunun istatistiksel izahından dolayı” [50]
Walther Bothe  Batı Almanya “geliştirdiği tesadüf yöntemi ve bu yöntemle yaptığı buluşlardan dolayı”
1955 Willis Lamb  ABD hidrojen spektrumunun ince yapısına dair keşiflerinden dolayı” [51]
Polykarp Kusch  ABD “elektronun manyetik momentine dair yaptığı hassas tespitlerinden dolayı”
1956 John Bardeen  ABD yarı iletkenlere dair çalışmaları ve transistör etkisini keşiflerinden dolayı” [52]
Walter Brattain  ABD
William Shockley  ABD
1957 Tsung-Dao Lee  Tayvan temel parçacıklara dair önemli keşiflerin gerçekleşmesine yol açan, ilerleyen dönemlerde parite kanunları olarak adlandırılan alanda yaptıkları kapsamlı araştırmalarından dolayı” [53]
Chen Ning Yang  Tayvan
1958 Pavel Çerenkov  Sovyetler Birliği Çerenkov etkisini keşifleri ve izah etmelerinden dolayı” [54]
İlya Frank  Sovyetler Birliği
İgor Tamm  Sovyetler Birliği
1959 Emilio Segrè  İtalya
 ABD
antiprotonu keşiflerinden dolayı” [55]
Owen Chamberlain  ABD
1960 Donald A. Glaser  ABD kabarcık odasını keşfinden dolayı” [56]
1961 Robert Hofstadter  ABD “atom çekirdeğindeki elektron saçılması ile ilgili yaptığı öncü çalışmaları ve bu çalışmalarla nükleonların yapılarına dair keşifler yapmasından dolayı” [57]
Rudolf Mössbauer  Batı Almanya gama radyasyonunun rezonans emilimi ile ilgili yaptığı çalışmalar ve bu konuyla alakalı olarak, kendi adını taşıyan etkiyi keşfinden dolayı”
1962 Lev Landau  Sovyetler Birliği yoğun madde, özellikle de sıvı helyum ile ilgili öncü teorilerinden dolayı” [58]
1963 Eugene Wigner  Macaristan
 ABD
“atom çekirdeği teorisi ve temel parçacıklara katkıları, özellikle de temel simetri ilkelerinin keşfi ve bu ilkeye dair uygulamalarından dolayı” [59]
Maria Goeppert-Mayer  ABD çekirdek kabuğu yapısına dair keşiflerinden dolayı”
Hans Jensen  Batı Almanya
1964 Nikolay Basov  Sovyetler Birliği osilatörler ve mazerlazer ilkesine dayanan amplifikatörlerin yapımına yol açan, kuantum elektroniği alanında yaptıkları temel çalışmalardan dolayı” [60]
Aleksandr Prohorov  Sovyetler Birliği
Charles Townes  ABD
1965 Richard Feynman  ABD kuantum elektrodinamiği ile ilgili yaptıkları temel çalışmalar ve bu çalışmaların temel parçacık fiziğinde yaratığı derin etkilerden dolayı” [61]
Julian Schwinger  ABD
Shin’ichirō Tomonaga  Japonya
1966 Alfred Kastler  Fransa “atomlardaki Hertz rezonansını incelemek için optik yöntemler keşfettiği ve geliştirdiğinden dolayı” [62]
1967 Hans Bethe  ABD
 Almanya
“nükleer reaksiyonlar teorisine yaptığı katkılar, özellikle de yıldızlardaki enerji üretimine dair keşiflerinden dolayı” [63]
1968 Luis Alvarez  ABD “temel parçacık fiziğine olan belirleyici katkılarından, özellikle de hidrojen kabarcık odası ile veri analizini kendi geliştirdiği teknikle kullanarak çok sayıda rezonans durumunu keşfinden dolayı” [64]
1969 Murray Gell-Mann  ABD “temel parçacıklar ve temel parçacıkların etkileşimlerini sınıflandırmaya yönelik katkılarından ve keşiflerinden dolayı” [65]
1970 Hannes Alfvén  İsveç manyetik hidrodinamik ile ilgili temel çalışmaları ve keşifleri ile plazma fiziğinin çeşitli alanlarındaki yararlı çalışmalarından dolayı” [66]
Louis Néel  Fransa katı hâl fiziğinde önemli uygulamalara yol açan antiferromanyetizma ve ferrimanyetizmaya dair çalışmaları ve keşiflerinden dolayı”
1971 Dennis Gabor  Macaristan
 Birleşik Krallık
holografik yöntemi icat etmesi ve geliştirmesinden dolayı” [67]
1972 John Bardeen  ABD “genellikle BCS teorisi denen, ortaklaşa geliştirdikleri süperiletkenlik teorisinden dolayı” [68]
Leon Cooper  ABD
Robert Schrieffer  ABD
1973 Leo Esaki  Japonya “sırasıyla, yarı iletkenler ve süperiletkenlerdeki tünelleme olgusuna dair deneysel keşiflerinden dolayı” [69]
Ivar Giaever  ABD
 Norveç
Brian Josephson  Birleşik Krallık “genel olarak Josephson etkisi olarak da bilinen, tünel engelin içindeki süperakımın özelliklerini teorik olarak öngörmesinden dolayı”
1974 Martin Ryle  Birleşik Krallık radyo astrofizik alanındaki öncül çalışmalarından dolayı: Ryle’a, özellikle açıklık sentezi tekniğinde olmak üzere, yaptığı gözlem ve icatlardan; Hewish’e ise pulsarların bulunması için oynadığı etkin rolünden dolayı” [70]
Antony Hewish  Birleşik Krallık
1975 Aage Niels Bohr  Danimarka “atom çekirdeğindeki toplu hareket ve parçacık hareketi ilişkiyi keşifleri ve bu ilişkiye dayanarak atom çekirdeğinin yapısı hakkındaki teoriyi geliştirmelerinden dolayı” [71]
Ben R. Mottelson  Danimarka
James Rainwater  ABD
1976 Burton Richter  ABD “yeni bir tür ağır temel parçacığın keşfinde gösterdikleri öncül çalışmalardan dolayı” [72]
Samuel C. C. Ting  ABD
1977 Philip Anderson  ABD “manyetik ve düzensiz sistemlerin elktronik yapılarına dair temel teorik araştırmalarından dolayı” [73]
Nevill Mott  Birleşik Krallık
John Van Vleck  ABD
1978 Pyotr Kapitsa  Sovyetler Birliği düşük sıcaklık fiziği alanındaki basit icatları ve keşiflerinden dolayı” [74]
Arno Penzias  ABD kozmik mikrodalga arka plan radyasyonunu keşiflerinden dolayı”
Robert Wilson  ABD
1979 Sheldon Glashow  ABD zayıf nötr akım da dahil olmak üzere, temel parçacılar arasındaki birleştirilmiş zayıf ve elektromanyetik etkileşim teorisine olan dair katkılarından dolayı” [75]
Muhammed Abdüsselam  Pakistan
Steven Weinberg  ABD
1980 James Cronin  ABD nötr K mezonunlarının bozunurken gösterdikleri temel simetri ilkelerine aykırılığı keşiflerinden dolayı” [76]
Val Fitch  ABD
1981 Nicolaas Bloembergen  Hollanda
 ABD
“lazer spektroskopinin gelişiminde gösterdikleri katkılardan dolayı” [77]
Arthur Schawlow  ABD
Kai Siegbahn  İsveç “yüksek çözünürlüklü elektron spektroskopisinin gelişiminde gösterdiği katkılardan dolayı”
1982 Kenneth Wilson  ABD hâl değişimleri ile ilgili kritik olgu teorisinden dolayı” [78]
1983 Subrahmanyan Chandrasekhar  Hindistan
 ABD
“yıldızların yapısı ve evriminin fiziksel süreci üzerine yaptığı teorik çalışmalarından dolayı” [79]
William Fowler  ABD “evrendeki kimyasal elementlerin oluşumundaki nükleer reaksiyonların önemi üzerine yaptığı teorik ve deneysel çalışmalarından dolayı”
1984 Carlo Rubbia  İtalya zayıf etkileşimdeki aktarımı sağlayan W ve Z parçacıkları alanının keşfine yol açan büyük projeye yaptıkları önemli katkılardan dolayı” [80]
Simon van der Meer  Hollanda
1985 Klaus von Klitzing  Batı Almanya kuantum Hall etkisini keşfinden dolayı” [81]
1986 Ernst Ruska  Batı Almanya elektron optiğindeki temel çalışmaları ve ilk elektron mikroskobunu tasarlamasından dolayı” [82]
Gerd Binnig  Batı Almanya taramalı tünelleme mikroskobu tasarımlarından dolayı”
Heinrich Rohrer   İsviçre
1987 Georg Bednorz  Batı Almanya seramik malzemelerdeki çığır açan süperiletkenlik buluşlarından dolayı” [83]
Alex Müller   İsviçre
1988 Leon Lederman  ABD nötrino ışın yöntemi ve müon nötrinosunu keşfederek leptonların ikili yapısını göstermelerinden dolayı” [84]
Melvin Schwartz  ABD
Jack Steinberger  ABD
1989 Norman Ramsey  ABD “ayrık salınım alanları yönteminin keşfi ve bunun, hidrojen mazeri ile diğer atom saatlerinde kullanılmasından dolayı” [85]
Hans Dehmelt  ABD iyon tuzağı tekniğini geliştirmelerinden dolayı”
Wolfgang Paul  Batı Almanya
1990 Jerome Friedman  ABD parçacık fiziğindeki kuark modelinin geliştirilmesinde hayati önemi olan; protonlar ve bağ nötronlarının üzerindeki elektronların derin inelastik saçılması ile ilgili öncülük eden araştırmalarından dolayı” [86]
Henry Kendall  ABD
Richard Taylor  Kanada
1991 Pierre-Gilles de Gennes  Fransa “basit sistemlerdeki düzen olgusunun araştırılması için geliştirilen yöntemlerin; maddenin daha karmaşık şekilleri, özellikle de sıvı kristal ve polimerler için de uygulanabilirliğini keşfetmesinden dolayı” [87]
1992 Georges Charpak  Fransa
 Polonya
parçacık dedektörlerinin, özellikle de çok telli orantılı odanın keşfi ve geliştirmesiden dolayı” [88]
1993 Russell Hulse  ABD kütleçekimi araştırmalarında yeni olasılıkların araştırılma şansını doğuran yeni bir tür pulsar keşfetmelerinden dolayı” [89]
Joseph Taylor  ABD
1994 Bertram Brockhouse  Kanada “nötron spektroskopisinin geliştirilmesi” ve “yoğunlaştırılmış maddelerdeki nötron saçılması tekniklerinin geliştirilmesine yaptığı öncü katkılardan dolayı” [90]
Clifford Shull  ABD nötron kırınımı tekniğinin geliştirilmesi” ve “yoğunlaştırılmış maddelerdeki nötron saçılması tekniklerinin geliştirilmesine yaptığı öncü katkılardan dolayı”
1995 Martin Perl  ABD tau leptonunun keşfi” ve “lepton fiziğine olan öncü deneysel katkılarından dolayı” [91]
Frederick Reines  ABD “nötrinonun tespit edilmesi” ve “lepton fiziğine olan öncü deneysel katkılarından dolayı”
1996 David Lee  ABD helyum-3‘ün süperakışkanlığını keşiflerinden dolayı” [92]
Douglas Osheroff  ABD
Robert Richardson  ABD
1997 Steven Chu  ABD “lazer ışığıyla atomların soğutulması ve yakalanmasına dair geliştirdikleri yöntemlerden dolayı” [93]
Claude Cohen-Tannoudji  Fransa
William Phillips  ABD
1998 Robert Laughlin  ABD kesirli yük taşıyan uyarılmalar içeren yeni bir kuantum akışkanı biçiminin keşfinden dolayı” [94]
Horst Störmer  Almanya
Daniel Tsui  ABD
1999 Gerard ‘t Hooft  Hollanda “fizikteki elektrozayıf etkileşimlerin kuantum yapısını aydınlatmalarından dolayı” [95]
Martinus Veltman  Hollanda
2000 Jores Alfyorov  Rusya “yüksek hız ve optoelektronikte kullanılan yarı iletken heteroyapısını geliştirmelerinden dolayı” [96]
Herbert Kroemer  Almanya
Jack Kilby  ABD entegre devrenin icadındaki rolünden dolayı”
2001 Eric Cornell  ABD alkali atomlarının oluşturduğu seyrek gazlardaki Bose-Einstein yoğunlaşmasındaki başarıları ve bu yoğunlaşmanın özellikleri ile ilgili ilk temel çalışmalarından dolayı” [97]
Carl Wieman  ABD
Wolfgang Ketterle  Almanya
2002 Raymond Davis  ABD “özellikle kozmik nötrinoların tespiti olmak üzere, astrofiziğe yaptıkları öncü katkılarından dolayı” [98]
Masatoshi Koshiba  Japonya
Riccardo Giacconi  ABD kozmik X ışını kaynaklarının keşfini sağlayan öncü astrofiziğe yaptığı öncü katkılarından dolayı”
2003 Aleksey Abrikosov  Rusya
 ABD
“süperiletkenler teorisi ile süperakışkanlara yaptıkları öncü katkılardan dolayı” [99]
Vitali Ginzburg  Rusya
Anthony Leggett  Birleşik Krallık
 ABD
2004 David Gross  ABD güçlü etkileşim teorisindeki asimptotik özgürlüğün keşfinden dolayı” [100]
David Politzer  ABD
Frank Wilczek  ABD
2005 Roy Glauber  ABD optik uyumluluğun kuantum teorisine olan katkılarından dolayı” [101]
John Hall  ABD optik frekans tarağı dahil olmak üzere, lazere dayalı hassas spektroskopiye olan katkılarından dolayı”
Theodor W. Hänsch  Almanya
2006 John Mather  ABD “kozmik mikrodalga arka plan radyasyonunun siyah cisim şeklini ve anizotropisini keşfettiklerinden dolayı” [102]
George Smoot  ABD
2007 Albert Fert  Fransa dev manyetorezistansın keşfinden dolayı” [103]
Peter Grünberg  Almanya
2008 Makoto Kobayashi  Japonya “doğadaki en az 3 kuark ailesinin varlığını öngören bozuk simetrinin kökenlerini keşiflerinden dolayı” [104]
Toshihide Maskawa  Japonya
Yoichiro Nambu  Japonya
 ABD
atomaltı fizikteki kendiliğinden simetri kırılması mekanizmasını keşfinden dolayı”
2009 Charles Kao  Hong Kong
 Birleşik Krallık
 ABD
“ışığın, optik iletişimde fiberlerle aktarılması konusundaki çığır açıcı başarılarından dolayı” [105]
Willard Boyle  Kanada
 ABD
“bir yarı iletken görüntüleme devresi olan yük bağlaşımlı aygıt sensörünü icat etmelerinden dolayı”
George Smith  ABD
2010 Andre Geim  Rusya
 Birleşik Krallık
 Hollanda
“iki boyutlu grafen malzemesine ilişkin çığır açan deneylerinden dolayı” [106]
Konstantin Novoselov  Rusya
 Birleşik Krallık
2011 Saul Perlmutter  ABD “uzak süpernovaların incelenmesi sonucunda evrenin ivmelenerek genişlemesini keşiflerinden dolayı” [107]
Brian Schmidt  Avustralya
 ABD
Adam Riess  ABD
2012 Serge Haroche  Fransa “tekil kuantum sistemlerinin manipülasyonu ve ölçülmesini sağlayan, çığır açan deneysel yöntemlerinden dolayı” [108]
David Wineland  ABD
2013 François Englert  Belçika “atomaltı parçacıkların kütlesinin kökenine dair anlayışımıza katkıda bulunan ve yakın zamanda CERN‘in Büyük Hadron Çarpıştırıcısı‘nda ATLAS ve CMS deneyleri ile tahmin edilen temel parçacığın keşfedilmesiyle teyit edilen mekanizmanın teorik keşfinden dolayı” [109]
Peter Higgs  Birleşik Krallık
2014 Isamu Akasaki  Japonya “parlak ve enerji tasarrufu sağlayan beyaz ışık kaynaklarının üretilmesine olanak sağlayan verimli mavi ışık yayan diotları keşiflerinden dolayı” [110]
Hiroshi Amano  Japonya
Shuji Nakamura  Japonya
 ABD
2015 Takaaki Kajita  Japonya “nötrinoların kütleye sahip olduklarını gösteren nötrino salınımlarını keşiflerinden dolayı” [111]
Arthur B. McDonald  Kanada
2016 David Thouless  Birleşik Krallık topolojik hâl değişimleri ile maddenin topolojik hâlleri üzerine yaptıkları teorik keşiflerden dolayı” [112]
Duncan Haldane  Birleşik Krallık
Michael Kosterlitz  Birleşik Krallık
2017 Rainer Weiss  Almanya
 ABD
LIGO‘da yer alan dedektörlere ve kütleçekimsel dalgaların gözlenmesine olan önemli katkılarından dolayı” [113]
Kip Thorne  ABD
Barry Barish  ABD
2018 Arthur Ashkin  ABD lazer fiziği alanındaki çığır açan icatlarından, özellikle de optik cımbızlar ve biyolojik sisteme uyarlamalarından dolayı” [114]
Gérard Mourou  Fransa “lazer fiziği alanındaki çığır açan icatlarından, özellikle de yüksek yoğunluklu ultra kısa optik darbeleri oluşturma yöntemlerinden dolayı”
Donna Strickland  Kanada
2019 Jim Peebles  Kanada
 ABD
fiziksel kozmolojideki teorik keşiflerinden dolayı” [115]
Michel Mayor   İsviçre Güneş benzeri bir yıldızın etrafında yörüngesi olan bir Güneş dışı gezegen keşfettiklerinden dolayı”
Didier Queloz   İsviçre
2020 Roger Penrose  Birleşik Krallık kara delik oluşumunun genel görelilik teorisinin sağlam bir öngörüsü olduğunu keşfetmesinden dolayı” [116]
Reinhard Genzel  Almanya galaksimizin merkezindeki süper kütleli bir kompakt nesnenin keşfinden dolayı”
Andrea Ghez  ABD
2021 Syukuro Manabe  Japonya
 ABD
“Dünya’nın iklimini fiziksel olarak modellemelerinden ve değişkenliğin miktarını ölçerek küresel iklim değişikliğini güvenilir bir şekilde tahmin edebilmelerinden dolayı” [117]
Klaus Hasselmann  Almanya
Giorgio Parisi  İtalya “atomik ölçekten gezegensel ölçeğe kadar fiziksel sistemlerdeki dalgalanmalar ve düzensizliğin etkileşimini keşfinden dolayı”
2022 Alain Aspect  Fransa dolanık fotonlarla ilgili deneyleri, Bell eşitsizliklerinin bozulduğunun gösterilmesi ve kuantum enformasyon bilimindeki öncülüklerinden dolayı” [118]
John Clauser  ABD
Anton Zeilinger  Avusturya
2023 Anne L’Huillier  Fransa “madde içerisindeki elektron dinamiklerinin incelenmesi amacıyla attosaniye ışık atımları üreten deneysel yöntemlerden dolayı” [119]
Ferenc Krausz  Macaristan
 Avusturya
Pierre Agostini  Fransa

Ülkeye göre kazananlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke[c] Kazanma sayısı
 ABD 99
 Birleşik Krallık 28
 Almanya 22
 Fransa 15
 Japonya 12
 Hollanda 10
 Batı Almanya 9
 Sovyetler Birliği 7
  İsviçre 7
 İsveç 6
 Kanada 6
 Rusya 5
 İtalya 5
 Avusturya 5
 Danimarka 3
 Tayvan 2
 Macaristan 3
 Hindistan 2
 Polonya 2
 Avustralya 2
 Avusturya-Macaristan İmparatorluğu 1
 İrlanda 1
 Pakistan 1
 Hong Kong 1
 Belçika 1

 

Kaynak : https://tr.wikipedia.org/wiki/Nobel_Fizik_%C3%96d%C3%BCl%C3%BC_sahipleri_listesi

Kategori
FizikNobel Fizik Ödülü

Dr. Atac lisans eğitimini Karadeniz Teknik Üniversitesinde aldı. Doktora derecesini 2017 yılında Temple Üniversitesinde, Coulomb Sum Rule adı verilen Deney üzerinde çalışarak elde etti. Şu an Temple Üniversitesinde Research Assistant Professor olarak çalışmaktadır. Dr. Atac ayrıca Fizik Akademisi’nin kurucusudur.
ETKİNLİKLER
May
11
Cts
2024
all-day Yoğun Madde Fiziği – İzmir Topla... @ İzmir Ekonomi Üniversitesi Balçova kampüsünde M-Blok M01 Amfisi
Yoğun Madde Fiziği – İzmir Topla... @ İzmir Ekonomi Üniversitesi Balçova kampüsünde M-Blok M01 Amfisi
May 11 – May 12 all-day
Yoğun Madde Fiziği - İzmir Toplantısı 2024 @ İzmir Ekonomi Üniversitesi Balçova kampüsünde M-Blok M01 Amfisi | İzmir | Türkiye
Yoğun Madde Fiziği – İzmir Toplantıları 2012 yılından beri ilkbahar aylarında yapılmaktadır. İzmir üniversiteleri arasında dönüşümlü yapılması öngörülen bu toplantılar İYTE dışında bu yıl ilk kez İzmir Ekonomi Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenecek. Bir gün süren etkinlikte, yoğun madde fiziği alanındaki güncel araştırmaların sunulduğu davetli konuşmaların yanısıra, kısa sözlü sunumlar ve poster oturumu yer alacak. Katılımcı sözlü sunumları ve poster sunumu başvuruları için geniş özet dosyalarının kayıt sırasında gönderilmesi gereklidir. Başvuru için son tarih: 23 Nisan 2024. Toplantıya katılım ücretsizdir ancak kayıt olunması zorunludur.   Davetli Konuşmacılar : Serkan ATEŞ İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Katı Hal Kuantum Işık Kaynaklarının Polarizasyon Dinamiği Deniz AYBAŞ TÜMTÜRK Bilkent Üniversitesi Alkali Atomlarla Hassas Manyetik Alan Ölçümleri Zafer GEDİK Sabancı Üniversitesi “Eşlenik” Josephson Etkisi Gül GÜLPINAR Dokuz Eylül Üniversitesi Düzensiz[...]
May
30
Per
2024
all-day 1. Uluslararası Deneysel ve Hesa... @ Türk Hava Kurumu Üniversitesi
1. Uluslararası Deneysel ve Hesa... @ Türk Hava Kurumu Üniversitesi
May 30 – May 31 all-day
1. Uluslararası Deneysel ve Hesaplamalı Mühendislik Bilimleri Konferansı  (ICECES 2024) @ Türk Hava Kurumu Üniversitesi | Ankara | Türkiye
ICECES 2024, mühendislik bilimlerinin dinamik yapısı içinde, öncü teknolojiler ve inovasyon için işbirliği ve keşiflerin ışığı olarak ortaya çıkıyor. Türk Hava Kurumu Üniversitesi tarafından 30-31 Mayıs 2024 tarihlerinde düzenlenen bu çığır açan konferans, yenilikçi araştırmaları, düşündürücü tartışmaları ve dönüştürücü fikirleri bir araya getirmeyi vaat ediyor. Konferans boyunca sektör liderlerinin yer aldığı paneller, davetli konuşmacıların görüşlerini paylaşacağı özel oturumlar ve seçkin araştırmacıların bildiri ve poster sunumlarının yer aldığı bölümler aracılığıyla mühendislik alanındaki en son yenilik ve teknolojiler hakkında bilgi edinebileceksiniz. ICECES’24 KONFERANS KONULARI Makine Mühendisliği: CAD/CAM ve İmalat Enerji sistemleri Malzeme bilimi ve kompozitler Robotik ve Kontrol Termo-Akışkan bilimleri   Endüstri Mühendisliği: Modelleme ve Simülasyon Üretim Planlama ve Kontrol Lojistik ve Tedarik Zinciri Yönetimi Mühendislikte İstatistik Uygulamaları Stokastik süreçler Optimizasyon Çok[...]
Haz
5
Çar
2024
all-day Deneyimsel Nükleer Astrofizik Ul... @ Adana
Deneyimsel Nükleer Astrofizik Ul... @ Adana
Haz 5 – Haz 6 all-day
Deneyimsel Nükleer Astrofizik Uluslararası Konferansı @ Adana | Adana | Adana | Türkiye
  Sizi, 5-6 Haziran 2024 tarihlerinde Adana, Türkiye’de gerçekleşecek olan Deneyimsel Nükleer Astrofizik Uluslararası Konferansı (ICENA-24) konferansına katılmaya davet etmekten büyük heyecan duyuyoruz. Etkinlik, dünya çapındaki önde gelen uzmanları, düşündürücü tartışmaları ve çeşitli ülkelerden katılımcıları bir araya getirecek. 500’den fazla katılımcının beklenmesiyle, konferans, ağ kurma ve profesyonel gelişim için geniş fırsatlar sunacaktır. Konferans, anahtar konuşmalar, sözlü sunumlar, poster oturumları, sempozyumlar ve atölye çalışmaları dahil olmak üzere geniş bir oturum yelpazesine sahip olacaktır. Konuşmacılarımız arasında akademisyenler, öğrenciler, araştırmacılar ve endüstri profesyonelleri bulunmaktadır, bu da dinamik ve etkileşimli bir ortam oluşturur. Katılımcılar, tartışmalara aktif olarak katılma, alanlarında diğerleriyle bağlantı kurma, en son araştırmaları ve keşifleri öğrenme ve süregelen zorluklara çözüm arama fırsatına sahip olacaklar. Ayrıca, konferans, teorik çalışmalar ile pratik uygulamalar arasındaki[...]
Eyl
29
Paz
2024
all-day 3. Uluslararası Nükleer Teori Ça... @ Mirage park otel
3. Uluslararası Nükleer Teori Ça... @ Mirage park otel
Eyl 29 – Eki 5 all-day
3. Uluslararası Nükleer Teori Çalıştayı @ Mirage park otel | Antalya | Türkiye
3. Uluslararası Nükleer Teori Çalıştayı “Göreceli İyon Çarpışmalarında Çekirdek ve Hiperçekirdekler”  29. Eylül (varış günü) ile 5. Ekim (ayrış günü) 2024 (6 gece) tarihleri ​​arasında Antalya, Türkiye’de gerçekleştirilecektir. INTW-2024’ün amacı, nükleer fizik ve ilgili alanlardaki araştırmacılar arasında yeni bilimsel gelişmeler ve fizik sınırlarının damlama hatları hakkında tartışmalar ve işbirlikleri için uluslararası bir forum sağlamaktır. FAIR tesisinde özellikle Nükleer Astrofizik programı ile HADES ve CBM fiziği konularıyla ilgili faaliyetlerin odağında bu sorular yer alıyor. Nükleer fizikteki teorik ve deneysel gelişmeler, çekirdek/hiperçekirdeklerin üretimi, yapısı, bozunması ve oluşumu, laboratuvarlarda ve evrende nükleer parçalanma süreçleri, nükleer astrofizik, nükleer fiziğin uygulamalarına odaklanılacaktır. INTW-2024, Selçuk Üniversitesi, JW Goethe Üniversitesi ve Hesse Helmholtz Araştırma Akademisi FAIR (HFHF) tarafından ortaklaşa düzenleniyor. Goethe Üniversitesi, HFHF ve Selçuk Üniversitesi’nin (124N001) mali[...]
TWİTTER

Benzer Yazılar