Bugün İtalya’daki Opera deneyi nötrino davranışları ile ilgili bir buluşu açıkladı.
Nötrino adı verilen hafif, nadiren etkileşen parçacıklar çeşni (flavor) diye adlandırılan 3 çeşit halinde ortaya çıkarlar : elektron, müon ve tau. Bir elektron nötrino bir detektör ile çarpıştığında ,bir tane elektron üretir; bir tane müon nötrino bir müon üretir; ve bir tau nötrino bir tau üretir.
1998 de , Japonya’daki Super-Kamiokande deneyi ,nötrinoların herhangi bir tek çeşni(flavor) şeklinde kalmadığını , aksine onların salındığının yada çeşniler arasında ileri geri değiştiğinin, ilk somut kanıtını buldu.
Super –Kamiokande deneyi kozmik ışınlardan gelen müon nötrinolarını araştırdı ve onlardan bekledikleri kadar sayıda yakalamadıklarını buldu; bazı müon nötrinolar ortadan kaybolmuş gibi göründüler.
Araştırmacılar onların Super-Kamiokande deneyinin göremediği bir çeşide dönüştüğünü düşünüyorlar. Böylece, bilim adamları bunu görebilecek bir deney inşa ettiler. Gran Sasso daki Italian Ulusal nükleer fizik enstitüsündeki OPERA detektörü salınan bir tau nötrinosu yakalayabilen ilk detektördü.
OPERA detektörü 2006 ile 2012 arasında ,Fransa ve İsviçre sınırındaki CERN den 450 mil uzakta ,bir müon nötrinolar demetini araştırdı. Neredeyse ışık hızında seyahat eden nötrinolar , merkez nokta ve detektör arasında çeşni(flavor ) değiştirmek için tam olarak yeterli zamana sahiplerdi.
Nötrinolar herhangi başka bir parçacığa çarpmadan gezegenin tamamının içeresinden geçebilirler; fakat eğer onlardan yeterli sayıyı geniş ,hassas bir detektör içerisine gönderirseniz, günde onlardan küçük sayıda yakalayabilirsiniz.
OPERA deneyi ,2010 da müon nötrino demetinden gelen ilk tau nötrino adayını bulduğunu duyurdu.2012,2013 ve 2014 te ikinci, ucuncu ve dorduncuyu duyurdu.
Simdi OPERA deneyi , sonucu kesif seviyesine getirerek besinci tau notrinoyu duyurdu. Datalarında Beşinci tau nötrinonun şansla bulma ihtimaliyeti bir milyonda birden daha az.
Bugün yayınlanan basın açıklamasında, Naples deki INFN in sözcüsü “ besinci tau nötrinoyu detekte etmek inanılmaz derecede önemli idi” dedi. “tau nötrinoların müon nötrino demeti içerisinde görünmeleri buluşunu kesinlikle rapor edebiliriz”
Bilim adamları ekstra tau nötrinoların araştırılması için dataların analizine devam edecekler.
Kaynak:
http://www.symmetrymagazine.org/article/june-2015/opera-catches-fifth-tau-neutrino