Bir kara delik uzayda yer alan , yerçekiminin çok güçlü olduğu ve bundan dolayı ışığın bile dışarı kaçamadığı bir yerdir. Madde çok az bir bölgeye sıkıştırılmış olduğundan , yerçekimi çok güçlüdür. Bu durum bir yıldız öldüğünde meydana gelebilir.
Işık dışarı kaçamadığından , insanlar kara delikleri göremezler. Bu yüzden görünmezdirler. Ancak, özel tasarlanmış uzay teleskopları kara delikleri bulabilir. Bu özel teleskoplar , kara deliklere yakın yıldızların, diğer yıldızlardan farklı davrandıklarını görebilir.
Kara Delikler Ne Kadar Büyüktürler?
Kara delikler küçük yada büyük olabilir. Bilim insanları en küçük kara deliklerin bir atom kadar küçük olabileceklerini düşünüyor. Bu kara delikler çok küçük olmalarına rağmen , kocaman bir dağin kütlesine yakın kütleye sahiptirler, Kütle , bir nesne içerisindeki madde miktarıdır.
Bilinen başka bir kara delik çeşidi ise yıldız kara delikleridir. Bunlar Güneş’ten 20 kat kadar daha büyük kütlelere sahip olabilir. Dünya’nın içerisinde bulunduğu galaksi Samanyolunda çok büyük sayıda bu tür kara delik olabilir.
Sagittarius A kara deliği
Bilinen en büyük karadelikler , süper kütleli karadelikler olarak bilinir. Bunların kütleleri, Güneş’in kütlesinin 1 milyon katından daha fazla olabilir. Bilim insanları her büyük galaksinin merkezinde bir tane süper kütleli kara delik olduğunu ispatladılar. Samanyolu galaksisinin merkezinde yer alan süper kütleli kara delik Saggittarius A olarak bilinir. Bunun kütlesi Güneş’in kütlesinin 4 milyon katına eşittir ve içerisine bir kaç milyon Dünya’nın sığabileceği bir hacme sahiptir .
Kara Delikler Nasıl Oluşur?
Bilim insanları en küçük kara deliğin evren ilk oluştuğunda meydana geldiğini düşünüyor.
Yıldız kara delikleri , dev bir yıldız kendi içerisine doğru çöktüğünde oluşur ve oluştuğunda bir süpernova meydana gelir. Bir süpernova, parçaları uzaya yayılan bir yıldız patlamasıdır.
Bilim insanları , süper kütleli kara deliklerin içerisinde bulundukları galaksilerle aynı zamanda oluştuğunu düşünüyorlar.
Eğer Kara Delikler “Kara “ ise, Bilim İnsanları Bunları Nasıl Tespit Edebiliyor?
Kara delikler, ışığın bile kaçmasına izin vermediği için görünmezler .Fakat , bilim insanları kara deliklerin yakınlarında bulunan gaz ve yıldızların bundan nasıl etkilendiğini tespit edebilir. Bilim insanları yıldızları ,etrafta dolandığını mı yoksa bir kara delik etrafında dolandığını mı tespit etmek için araştırabilir.
Bir kara delik ve bir yıldız birbirlerine çok yakın iseler , yüksek enerjili ışınlar oluşur. Bu tür ışınlar insan gözüyle görünmezler . Bilim insanları uydu ve teleskoplar yardımıyla bu ışınları tespit ederler.
Bir Kara Delik Dünya’yı Yok Edebilir mi?
Kara delikler uzayda dolaşarak , yıldızları, gezegenleri ve uyduları yutmazlar. Dünya bir kara deliğin içerisine düşmeyecek , çünkü Güneş sitemine bu kadar yakın bir kara delik mevcut değil.
Güneş’in yerinde Güneş kadar büyük bir kara delik olsaydı , Dünya hala bunun içeresine düşmeyecekti. Çünkü kara deliğin kütle çekimi Güneş’in kütle çekimi ile aynı olacaktı . Dünya ve diğer gezegenler kara deliğin etrafında ,tıpkı Güneş etrafında döndükleri gibi dönmeye devam edeceklerdi.
Güneş hiç bir zaman bir kara deliğe dönüşmeyecek . Çünkü , Güneş kara delik oluşturabilecek kadar büyük bir yıldız değildir.
Kaynak :NASA
Çok iyi bilinmeyen bir konuyu, bu kadar anlaşılabilir ve güzel kaleme aldığınız için teşekkür ediyorum. Lütfi Melen Mali Müşavir Düzce.